"Buku ini, yang merupakan satu koleksi 12 esei, ialah penghargaan kepada
Profesor Madya Dr. R. Suntharalingam sempena persaraannya pada Oktober
1991 yang disumbangkan oleh rakan-rakan dari Bahagian Sejarah, Pusat
Pengajian Ilmu Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia dan semasa beliau
menuntut di Universiti Malaya di Singapura serta bekas-bekas pelajarnya. Buku
ini dibahagikan kepada dua bahagian, iaitu pensejarahan dan nasionalisme, dua
bidang yang sangat diminati oleh Dr. Suntharalingam dengan tumpuan kepada
sejarah Malaysia. Sejarah Malaysia pula bukanlah satu bidang yang asing kepada
Dr. Suntharalingam. Di samping mengendalikan penyeliaan latihan ilmiah
(semuanya dalam bidang sejarah Malaysia) untuk pelajar tahun akhir, beliau juga
kerap merujuk kepada sejarah Malaysia ketika mengendalikan kursus-kursus
yang berkaitan dengan pensejarahan. Malah bagi seorang pakar sejarah India,
pengetahuannya tentang sejarah Malaysia amat mengkagumkan.
Bab pertama merupakan perbincangan Cheah Boon Kheng tentang feudalisme
Melayu. Dengan menggariskan ciri-ciri feudalisme yang terdapat dalam sejarah
Eropah Barat, beliau membincangkan dengan panjang lebar feudalisme Melayu
di zaman prapenjajahan. Lebih menarik lagi beliau mengajukan persoalan apakah
feudalisme Melayu itu satu ciptaan orang Inggeris atau merupakan satu hakikat
yang benar-benar wujud. Di dalam bab berikutnya, Mohamad Isa Othman
memberikan perhatian kepada sumber sejarah Kedah khususnya Al-Tarikh
Salasilah Negeri Kedah yang diterbitkan buat pertama kalinya pada tahun 1928
dan ditulis oleh Muhammad Hassan bin Muhammad Arshad (Tok Kerani Rahsia
al-marhum Sultan Ahmad Tajuddin Mukaram Syah). Menurut Mohamad Isa, apa
juga kelemahannya sumber ini tetap penting bagi mengkaji sejarah Kedah Darul
Aman.
Di dalam bab ketiga, K. Anbalakan membincangkan objektiviti di dalam
sejarah, yang menurutnya bukan merupakan satu impian, satu perkara yang
semestinya boleh menarik perhatian setiap penuntut sejarah. Sementara itu Qasim
Ahmad pula membincangkan persoalan pokok dalam ilmu sejarah seperti sumber
(termasuk juga bukti), pengesahan fakta, pentafsiran dan objektiviti. Lebih
menarik lagi perbincangan ini dibuat dengan merujuk kepada pendapat beberapa
orang ahli sejarah termasuk Dr. Suntharalingam.
Satu aliran baru dalam ilmu sejarah, aliran Pasca-Modenisme, disentuh
dengan panjang lebar oleh Tan Liok Ee di dalam bab lima. Perbincangan
menarik ini tentunya berguna kepada para pelajar yang mengikuti kursus Teori
dan Kaedah, satu kursus yang pernah dikendalikan oleh Dr. Suntharalingam.
Dengan merujuk kepada beberapa aspek teori ini, Tan Liok Ee menyoal apakah
Pasca-Modenisme membawa satu haluan baru sejarah yang menyegarkan atau
sebaliknya menyahstabilkan ilmu sejarah. Di dalam bab yang berikutnya, Tan
Kim Hong membincangkan falsafah dan pendekatan Ssu-ma Ch’ien, seorang
sejarawan ulung China tradisional terhadap penulisan sejarah sezaman (wangsa). Keobjektifan karya agung sejarawan Cina ini yang berjudul Shih Chi juga diuji
dan seterusnya Tan Kim Hong membuat kesimpulan bahawa karya ini merupakan
satu karya sejarah yang objektif dan sekaligus menaikkan mutu pensejarahan
China tradisional.
Esei Mahani Musa pula membincangkan satu dokumen menarik berkenaan
sejarah sosial Pulau Pinang yang merupakan buku catatan harian (diari) Shaikh
Omar Basheer, seorang tokoh Melayu Pulau Pinang pada abad ke-19. Antara
lainnya, diari ini menyentuh kegiatan agama dan perdagangan Shaikh Omar dan
juga penglibatan orang Melayu dalam kongsi gelap Bendera Putih dan Bendera
Merah. Sumbangan penting Paul Kratoska, walaupun ditulis dalam bahasa
Inggeris, merupakan satu tinjauan ringkas berkenaan sumber di dalam bahasa
Inggeris, yang dikeluarkan oleh kerajaan Inggeris dan sebelumnya Syarikat Hindia
Timur, berkaitan sejarah Malaysia. Walaupun sumber-sumber ini dalam bentuk
asalnya disimpan di London (seperti di Public Record Office dan India Office
Library), kebanyakannya boleh didapati dalam bentuk mikrofilem di perpustakaan
di Malaysia dan Singapura. Tinjauan seperti ini semestinya amat berguna kepada
penuntut dan juga pengkaji sejarah Malaysia.
Bahagian kedua yang berkisar kepada nasionalisme dimulakan dengan
perbincangan Abdul Rahman Ismail berkenaan kemunculan nasionalisme
Melayu. Perbincangan yang menarik ini dibuat berdasarkan kepada akhbar serta
majalah Melayu yang telah diterbitkan sekitar penghujung abad ke-19 hingga
separuh pertama abad ke-20. Abdul Rahman membuat kesimpulan bahawa
nasionalisme Melayu sudah pun muncul sebelum tahun 1930-an, sekaligus
menolak pandangan William Roff yang cukup berpengaruh sehingga hari ini.
Sementara itu Abu Talib Ahmad pula, dengan merujuk kepada sumber Inggeris
dan Jepun, membincangkan dasar serta tindakan kerajaan penjajah, di London
dan di Simla (markas kerajaan buangan Burma di antara Mei 1942-Oktober
1945), terhadap isu pensubahatan dengan Jepun serta kesetiaan kepada Inggeris
yang ditunjukkan oleh tokoh-tokoh tempatan seperti Aung San, Dr. Ba Maw,
U Ba U da

true